Zijn wie je bent
Je bent wie je bent. Dat kan je leuk vinden, of stom vinden, of je kan er niets van vinden. Toch blijf je wie je bent. En daar doet niets en niemand iets aan. Er is geen opleiding die je anders maakt dan wie je bent, geen baan, geen prijs, geen auto, geen diagnose, geen waardeoordeel. Al die dingen zeggen iets over je ‘buitenkant’, over hoe je je manifesteert. Maar over wie je diep in je hart bent, zeggen ze weinig of niets. Jij, de kern, bent er los van dat alles.
Weten wat je goede eigenschappen zijn
Los van wie we wezenlijk zijn, beschikken we allemaal over een setje eigenschappen. Sommige van deze eigenschappen zijn op bepaalde momenten heel fijn. Daar hebben we zelf veel aan, en we kunnen er anderen mee helpen. En sommige van deze eigenschappen zijn op bepaalde momenten bijzonder lastig. Dan zitten we onszelf ermee in de weg, of anderen. En dat leidt dan tot nodeloos gedoe, waar niemand op zit te wachten. Het kunnen zelfs dezelfde eigenschappen zijn, die soms heel fijn zijn, die op andere momenten pijnlijk lastig zijn.
Een voorbeeld:
Ik ben goed in het tot op de bodem uitpluizen van gebeurtenissen. Dat is voor mijzelf vaak handig, omdat ik daardoor de gebeurtenissen in mijn leven goed kan begrijpen. En is het soms handig voor anderen, omdat ik – door gebeurtenissen uit te pluizen – anderen kan helpen om een weloverwogen beslissing te maken. Een goede eigenschap dus! Toch?
Totdat ikzelf zo moe ben, dat ik eigenlijk moet rusten, in plaats van alles nog eens te overdenken. Of totdat ik met anderen in een situatie zit die om tact vraagt, en juist niet om het tot op de bodem analyseren van wat er gebeurt. In die situaties is mijn eigenschap een hele nare en vervelende eigenschap. Dan is het een karaktertrek waar ikzelf en anderen veel last van hebben. Zeker als dat uitmondt in een conflict, wat nogal eens gebeurd is.
Weten wat je slechte eigenschappen zijn (en daar vrede mee hebben)
Soms goed, soms vervelend, deze eigenschap heb ik nou eenmaal. Daar doe ik verder weinig aan. Het hoort bij mij. Het is niet (helemaal) wie ik ben, het is wel een deel van mij, van mijn handelen, van mijn zijn. Niet van wie ik ben, wel van hoe ik ben. En soms heb ik er heel veel last van. Dan beperkt het mij, zo erg, dat ik er tegen zou willen vechten. Dat ik mijzelf erom haat, of verafschuw. Dat ik zou willen dat ik anders was.
Wanneer we ‘vechten’ tegen onze ‘slechte eigenschappen’, ons ervoor schamen, [schuldig voelen], tegen onszelf zeggen dat we iets niet meer zo ‘moeten doen’, onszelf veroordelen, dan komen deze slechte eigenschappen als een boemerang bij ons terug.
Vanuit een meer volledig zelfbeeld is het makkelijker om bewuste veranderingen in gang te zetten. Niet omdat het moet, maar omdat je dat graag wil.
Deze wereld heeft behoefte aan jou, niet aan iemand anders
Last hebben van eigenschappen betekent niet dat je ze niet kan, mag of moet veranderen. Wettelijk kader en zo. Het helpt wel om onderscheid te maken tussen wie je bent, wat je denkt en wat je doet
Oefeningen:
- Stop met vechten tegen jezelf: Genuanceerd naar jezelf kijken: jezelf nemen zoals je bent. Nobody is perfect. Wat zou je tegen een goede vriend zeggen? Zeg dat tegen jezelf, wees je eigen beste vriend.
- Maak onderscheid tussen wie je bent en wat je doet. Eigenschappen, uiterlijk, gedrag en vaardigheden zijn niet wie jij bent. En gevoelens zijn geen feiten, geen vaststaande ‘waarheid’.
- Zie je eigen schaduwkanten als deel van je persoonlijkheid. Fouten maken is menselijk. En weet wat jouw sterke kanten zijn, je leuke eigenschappen, kwaliteiten, vaardigheden, en gedrag dat jou waardevol maakt, waar je blij mee bent.
- Stop met jezelf vergelijken met anderen. Ten eerste is iedereen anders. Ten tweede ben jij de enige die jou van binnenuit kent. Je ziet jezelf van ‘binnenuit’ en anderen van buitenaf, dus elke vergelijking is per definitie zinloos.
- Let op de woorden die je gebruikt als je over jezelf denkt. Zijn dit positieve woorden, neutrale woorden, of woorden waarmee je jezelf veroordeelt? Hoe zou het voelen als je hetzelfde zou denken, maar meer neutraal?
Oefening: invullen van Kernkwadrant van Ofman